ارزیابی فیزیولوژیک تحمل به شوری ارقام گندم نان (triticum aestivum l.)

این آزمایش به منظور بررسی فیزیولوژیک تحمل به شوری ارقام گندم نان در سال زراعی 1391-1390 به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی متعادل با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز به اجرا درآمد. در این آزمایش دو فاکتور مورد بررسی قرار گرفت. فاکتور اول، شش رقم گندم نان شامل، چمران، اینیا، قدس، خلیج، روشن و مارون و فاکتور دوم، دو تیمار شوری شامل، سطح اول، آب تصفیه شده شهری به عنوان شاهد و سطح دوم، شوری 150 میلی مولار کلرید سدیم بود. اعمال تنش شوری باعث کاهش هدایت روزنه ای، عدد spad، محتوای نسبی آب برگ، پتاسیم برگ، نسبت پتاسیم به سدیم برگ و ریشه، قندهای محلول ریشه، عملکرد، طول سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته و وزن خشک اندام هوایی و ریشه شد، در حالی که سدیم برگ و ریشه و قندهای محلول برگ را افزایش داد. واکنش ارقام در شرایط تنش با یکدیگر متفاوت بود. ارقام خلیج، مارون و روشن در شرایط تنش کمترین کاهش عملکرد را داشتند. این ارقام همچنین در شرایط شوری هدایت روزنه ای و محتوای نسبی آب برگ بالاتری را نسبت به سایر ارقام نشان دادند. براساس نتایج به دست آمده از جدول همبستگی صفات با کاربرد کلرید سدیم، بین غلظت یون سدیم با وزن خشک ریشه (**95/0_ =r)، وزن خشک اندام هوایی (**86/0_ =r) و عملکرد دانه (**88/0_ =r)، همبستگی منفی و معنی دار وجود داشت، با افزایش یون سدیم عملکرد کاهش پیدا کرد. تحمل به شوری با تجمع مقادیر پایینی از یون سدیم در برگ ها همراه بود. ارقام متحمل به شوری میزان یون سدیم بیشتری را در ریشه های خود نگهداری کردند، و میزان تجمع پایینی از یون سدیم و نسبت بالاتری از پتاسیم به سدیم، را در برگ پرچم، در مقایسه با سایر ارقام داشتند. از نتایج به دست آمده مشخص شد، ارقام خلیج، مارون و روشن نسبت به ارقام قدس، اینیا و چمران به شوری متحمل تر می باشند.